Metaverse Ne Değildir? Sanal Dünya Üzerine Akademik Bir Tartışma

Özet

Web 2.0 teknolojileriyle dijital ortamda etkileşim olanaklı hâle gelmiştir. Facebook, Instagram gibi sanal ağlar ve bu ağları kapsayan sosyal medya ise birçok farklı alana işlevsel imkânlar sunmuştur. Ancak dijital dünya çok daha fazlası ile gelişmeye ve dönüşmeye devam etmiştir. Özellikle Metaverse kavramı yeni bir dünya olarak farklı alan uzmanları tarafından konuşulmaya başlanmıştır. Metaverse, “avatar” ismi verilen tek bir kimlik ile sanal dünyada gezilebilecek bir ortam sağlamaktadır. Bu sanal dünyanın art alanında temel alt yapı, ara yüzler, merkeziyetsizlik ve deneyim gibi uygulama yapıları bulunmaktadır. Yapısal zenginliği açıklamak ve tanımlamak ise özellikle sosyal bilimler alanında karmaşık hale gelmektedir. İşlevselliği bakımından Metaverse’ü anlam çerçevesinde “Metaverse nedir?” sorusunu daha iyi anlayabilmek için “Metaverse ne değildir?” sorusuna yanıt vermek gerekmektedir. Bu yanıt için ise Metaverse’ün ortaya çıkışından günümüze kadar geçen kısa süre içerisinde Metaverse hakkında bilimsel çalışmalara bakmak ve konu ile ilgili makaleleri incelemek önem taşımaktadır. Bu çalışmada da farklı ülkelerde dijital uygulamalarla önemli toplumsal temelli ekonomik, sosyal, psikolojik vb. etkilere sahip olan Metaverse’ün anlam karmaşasını çözmek amacıyla derinlemesine literatür incelemesi yapılmış ve sosyal bilimler alanı için bir tartışma gerçekleştirilmiştir. Özellikle Türkçe literatürde bu konuda ayrıntılı kaynak bulunmaması nedeniyle bu tartışmanın yeni çalışmalara ışık tutacağı öngörülmektedir.